تشخیص دیابت در دوران بارداری

تشخیص دیابت در دوران بارداری

سوشا تی وی بعنوان رسانه فراگیر سلامت، جهت پاسخ به سوال های طرح شده به موضوع دیابت بارداری پرداخته است، امید که از این اطلاعات کاربردی استفاده لازم را ببرید. علاوه بر متن به صحبت های ویدئویی دکتر سید حسین صمدانی فرد-  فوق تخصص بیماری های غدد درون ریز و متابولیسم توجه کنید.

دیابت بارداری چیست؟

بیماری دیابت در دوران بارداری هم اتفاق می افتد. دیابت بارداری، نوعی از دیابت است که در زمان حاملگی بصورت افزایش قندخون خود را نمایان می کند. برخی هورمون ها که از جفت ترشح می شوند خاصیت ضد انسولینی دارند که در مواجهه با انسولین ترشح شده توسط سلول های لوزالمعده فرد باردار اثرشان خنثی می شود ولی مقدار ترشح انسولین در افراد مستعد دیابت برای جبران کافی نیست. افزایش غیر طبیعی قند خون در دوران بارداری می تواند منجر به عوارض مادری و جنینی شود. از این رو پیشگیری و کنترل آن در طی دوران بارداری ضروری می باشد. زنان  باردار در دوران 24 تا 28 هفتگی باید تست غربال گری دیابت را انجام دهند .

چگونه تشخیص میدهیم که دیابت بارداری به وجود آمده؟

دیابت بارداری اغلب بدون علامت است در برخی خانم ها فاکتورهای خطر برای ابتلا به دیابت وجود دارد. خانمی که بیش از 35 سا ل سن دارد ، دچار چاقی است  و سابقه دیابت هم در والدینش دارد، اگر باردار شود احتمال بروز دیابت در او بیشتر می شود و باید تست غربال گری قبل از هفته 24 انجام دهد.  اندازه گیری میزان قند خون ناشتا در بعضی موارد کمک کنند است و اگر قند خون خانم باردار دردو نوبت بالای 92 یا 93 باشد دیابت بارداری دارد .

ولی اگر قند خون پایین تر از آن مقدار باشد ولی تست غربال گری مثبت باشد نیز می گوییم دیابت بارداری وجود دارد به این صورت که در تست غربال گری مرحله اول 50 گرم گلوگز به صورت خوراکی به بیمار داده می شود و در مرحله بعد70 گرم گلوکز و تا سه ساعت بعد قند خونش اندازه گیری می شود و اگر میزان قند خون بالاتر از حد طبیعی باشد، دیابت تشخیص داده می شود. چنین افرادی حتما لازم است که پایش منظمی داشته باشند .

چه عواملی در بروز دیابت بارداری موثرند؟

1. سن بیش از 25 سال
2. اضافه وزن و چاقی
3. سابقه دیابت نوع 2 در افراد درجه اول خانواده
4. قرار داشتن میزان قند خون درفاز پیش دیابت قبل از بارداری (بالاتر از 100 میلی گرم بر دسی لیتر)
5. داشتن سابقه دیابت بارداری در حاملگی قبلی
6. تولد نوزاد با وزن 4 کیلو گرم و یا بیشتر
7. سابقه تولد نوزاد مرده

 دیابت بارداری چه عوارضی دارد؟

عوارض دیابت بارداری را می توان به دو گروه تقسیم کرد.

عوارض دیابت بر مادر: افزایش فشارخون که باعث مسمومیت حاملگی می شود، زایمان زودرس بدلیل  پاره شدن ناگهانی کیسه آب، عفونت های ادراری در نیمه دوم بارداری

عوارض دیابت برجنین:  رشد بیش از حد جنین، زایمان سخت بعلت درشتی جنین، افت قندخون یا کلسیم نوزاد.

چطور می توان دیابت بارداری را درمان کرد؟

دیابت بارداری کنترل نشده روی رشد و نمو جنین در طی دوران حاملگی تاثیر گذار است. با این اقدامات می توان قند خون را در محدوده طبیعی نگهداشت:

– برنامه غذایی تحت نظر کارشناس تغذیه

– ورزش های مناسب برای فرد باردار متناسب با محدودیت هایش

– استفاده از دارو به تشخیص پزشک

– پایش مرتب قندخون

برنامه غذایی مناسب برای زنان مبتلا به دیابت بارداری چیست؟

به مقدار کافی غذای حاوی فیبر استفاده کنید.

استفاده از تمام گروه های غذایی در برنامه غذایی.

غذای خود را در دفعات بیشتر و با حجم کمتر نصرف کنید.

مواد غذایی حائی قندی را بمیزان کم و طبق نظر پزشک مصرف کنید.

در مصرف مواد غذایی نشاسته ای طبق برنامه غذایی عمل کنید.

نیاز زنان باردار به گروه غذایی لبنیات بیشتر از دیگران است.

رژیم غذایی مناسب در دوران بارداری بایدبتواند نیازهای مادر و جنین را پاسخگو باشد. زن باردار نباید به مدت طولانی گرسنه بمانید. وزن مادر باردار در طی دوران حاملگی نباید ثابت بماند یا کم شود.

چگونه باید دیابت بارداری را کنترل کرد؟

ورزش با مدت و شدت مناسب می تواند به کنترل دیابت بارداری کمک کند. ورزش های هوازی و بخصوص پیاده روی به مدت 30 دقیقه در 3 قسمت 10 دقیقه ای با سرعت تند خیلی مناسب است.

دیابت بارداری تا چه زمانی ادامه دارد؟

در بیشتر مواقع دیابت بارداری بعد از زایمان از بین می رود. ولی زنانی که دیابت بارداری را تجربه کرده اند باید تحرک مناسب داشته باشند و مانع افزایش وزن شوند وگرنه در سال های آینده ممکن است به  دیابت نوع 2 مبتلا شوند. پس از زایمان رژیم غذایی مناسب، تحرک مناسب و شیردادن به نوزاد این خطر را کاهش می دهد. تا سه ماه پس از زایمان قند خون این مادران باید اندازه گیری شود و درصورت طبیعی بودن میزان قند خون باید سالیانه این کار تکرار شود.